Tại sao một số người, tổ chức lại có tính sáng tạo vượt trội so với một số người, tổ chức khác? Điều gì đã giúp cho những người, tổ chức có năng lực sáng tạo vượt trội so với những người, tổ chức khác? Câu trả lời không chỉ liên quan đến trí tuệ, phẩm chất của cá nhân mà còn gắn liền với môi trường sống và làm việc.

Môi trường khuyến khích sáng tạo là điều kiện thuận lợi để sinh ra những con người sáng tạo. Môi trường sáng tạo còn đòi hỏi phải sẵn sàng chấp nhận cả cái đúng lẫn cái sai, thành công và thất bại, từ cái sai, sự thất bại rút ra bài học để tìm ra cái đúng, giải pháp tốt. Trong hoàn cảnh đó sẽ khuyến khích sự sáng tạo phát sinh mà không cần phải có sự thúc ép nào, còn người đề xuất ý tưởng mới không phải quá lo sợ chuyện gánh chịu hậu quả khi thất bại.

Một môi trường sáng tạo tốt sẽ tạo ra lực hấp dẫn cuốn hút những con người sáng tạo tìm đến. Sự hội tụ của cả hai yếu tố này sẽ làm sinh sôi, nảy nở mạnh mẽ tính sáng tạo trong một tổ chức. Sự quan tâm và coi trọng mọi ý tưởng sáng tạo, thậm chí khi sáng tạo đó phủ định quan điểm và thành công hiện tại của người lãnh đạo là động lực mạnh mẽ tạo nên môi trường sáng tạo. Những ý tưởng sáng tạo độc đáo có khả năng hướng quy trình quyết định sang những lối đi mới mẻ và hữu ích hơn thường vượt khỏi cách nghĩ và hiểu biết thông thường của số đông. Đó là điều đã tạo nên sức mạnh và thành công vượt trội liên tiếp của Microsoft, Apple, Google, Facebook.

Ngược lại tính sáng tạo bị ức chế nặng nề trong môi trường thiếu thân thiện và không khuyến khích sáng tạo, điều thường xảy ra ở những nơi mà người lãnh đạo bảo thủ, sĩ diện, thỏa mãn với hiện tại, thiếu niềm tin ở bản thân và những người xung quanh về khả năng sáng tạo. Tính năng động, sáng tạo sẽ dần thui chột ở những tổ chức rơi vào hoàn cảnh đó và không sớm thì muộn những con người có tư duy sáng tạo sẽ rời môi trường không thích hợp đó.

Tính sáng tạo trở thành chuẩn mực tư duy của người lãnh đạo, cũng như của bất cứ ai trong nghiên cứu, học tập, lao động, sản xuất, kinh doanh. Tính bảo thủ, giáo điều là kẻ thù lớn nhất của sáng tạo, là nguồn gốc của trì trệ, nghèo nàn, tụt hậu, thất bại, cho dù là cá nhân hay tổ chức.

Tâm Sáng