Nhiều nước thiếu máy thở để chữa Covid-19, nhưng vai trò của các chuyên viên trị liệu hô hấp lại càng quan trọng trong hỗ trợ bệnh nhân chính xác và hiệu quả.
Chuyên viên trị liệu hô hấp Joni Wegeman tại bệnh viện Littleton Adventist ở Colorado, Mỹ
Đại dịch Covid-19 đang lây lan nhanh khiến nhiều quốc gia chạy đua giành giật mua máy thở cùng các trang thiết bị y tế khác để chuẩn bị đối phó với khả năng số ca nhiễm tăng cao.
Tuy nhiên, theo CNN, các máy thở không thể tự vận hành, và trong khi nhiều người chú ý đến vấn đề thiếu thiết bị này thì ít ai quan tâm đến đội ngũ nhân viên y tế chuyên trách: những chuyên viên trị liệu hô hấp.
“Chúng tôi không chỉ thiếu thiết bị này như ti vi đưa tin. Thiết bị này rất phức tạp. Nếu không cài đặt đúng, tác động đến bệnh nhân sẽ khác ngay. Bạn cần người có kỹ năng và dày dặn kinh nghiệm vận hành máy để có hiệu quả tốt cho các bệnh nhân”, theo bà Julie Eason, giám đốc khoa trị liệu hô hấp tại Bệnh viện Đại học thuộc Đại học Khoa học y tế Downstate SUNY ở Brooklyn (New York, Mỹ).
Chuyên viên trị liệu hô hấp, họ là ai?
Giữa đại dịch Covid-19, vai trò của các chuyên viên trị liệu hô hấp ngày càng được nhiều người biết đến hơn so với trước đây.
“Khi nghe nói tôi là chuyên viên trị liệu hô hấp, mọi người cứ trợn mắt không hiểu. Đến giờ này, họ lại nhìn tôi với ánh mắt sợ hãi”, theo chuyên viên trị liệu hô hấp LisaShultis, giám đốc chương trình chăm sóc hô hấp tại Đại học Long Island.
Trong đại dịch, các chuyên viên trị liệu hô hấp có nhiệm vụ theo dõi mức ô xy cấp cho bệnh nhân Covid-19, kiểm soát hơi thở của họ và nếu cần thì đặt ống thở.
Mỹ có 155.000 chuyên viên trị liệu hô hấp có bằng cấp. Tuy nhiên, công việc của họ ít khi được biết đến, theo tổng giám đốc Tom Kallstrom của Hiệp hội Chăm sóc hô hấp Mỹ (AARC).
Công lao thầm lặng
Theo đúng như tên gọi, chuyên viên trị liệu hô hấp chuyên theo dõi hơi thở, yếu tố then chốt để nắm bắt tình trạng sức khỏe của các bệnh nhân Covid-19 trong đại dịch.
Bình thường, họ trị liệu các trường hợp mãn tính như trẻ sinh non với phổi chưa phát triển, hoặc người trưởng thành bị bệnh tim, bên cạnh các bệnh nhân suyễn hoặc tắc nghẽn phổi mãn tính.
Giờ đây, Covid-19 gây viêm phổi, khó thở và nguy hiểm hơn là hội chứng suy hô hấp cấp.
“Những bệnh nhân này rất khác với bệnh nhân mà chúng tôi từng thấy trước đây. Thường chúng tôi chỉ có vài bệnh nhân ở tình trạng nặng như vậy. Giờ đây đơn vị chăm sóc tích cực (ICU) tràn ngập những bệnh nhân không thở nổi”, theo bà Eason.
“Vũ khí mới” chống dịch Covid-19: máy thở nhỏ gọn, bộ xét nghiệm nhanh
Một trong các biện pháp điều trị là cung cấp đủ ô xy qua ống thở mũi. Nếu không hiệu quả, họ sẽ đưa ống thở xuống cổ họng bệnh nhân và kết nối với máy thở. Đây là hy vọng sau cùng giúp một bệnh nhân đang diễn tiến xấu có thể hồi phục.
Các chuyên viên trị liệu hô hấp theo dõi mức độ ô xy của bệnh nhân và phối hợp với các bác sĩ để quyết định có cần hỗ trợ máy thở không và khi nào cần.
“Điều đó đòi hỏi rất nhiều kiến thức, kinh nghiệm và kỹ năng để có thể khuyên bác sĩ về cách hỗ trợ tốt nhất”, theo chuyên gia Tom Barnes tại Đại học Đông Bắc (Mỹ).
Nghề nguy hiểm
Công việc của họ giúp giảm tải cho các bác sĩ và y tá. Theo ông Kallstrom, không bác sĩ và y tá nào có đủ chuyên môn sử dụng máy thở như các chuyên gia trị liệu hô hấp. “Đó thực sự là thế kiềng 3 chân. Bạn thực sự cần bác sĩ, y tá và chuyên viên trị liệu hô hấp làm việc cùng nhau”, ông cho biết.
Trị liệu hô hấp cũng là nghề nguy hiểm vì đối diện với nguy cơ nhiễm virus khi đặt ống thở cho các bệnh nhân.
Các chuyên gia đều rất bức xúc khi cơ quan chức năng và truyền thông luôn nói về nhu cầu máy thở để điều trị các bệnh nhân Covid-19 mà không đề cập đến vai trò của chuyên viên trị liệu hô hấp. “Hãy gọi chúng tôi đúng tên. Chúng tôi không chỉ là người vận hành các máy thở. Chúng tôi là các chuyên viên trị liệu hô hấp và là một nghề quan trọng trong đội ngũ y tế”, bà Shultis kêu gọi.
Khánh An
Thanh Niên Tự Do 